Giải pháp xét nghiệm đa hình gen CYP2C19*2, *3 bằng kỹ thuật realtime PCR

Các Dạng Đa Hình CYP2C19*2, *3

Gen CYP2C19 có nhiều biến thể di truyền, tính đến nay có hơn 50 SNPs đã được xác định với allele CYP2C19 kiểu dại được quy ước là *1 và biến thể thường gặp và được nghiên cứu nhiều nhất là CYP2C19 *2, CYP2C19 *3.

Biến thể CYP2C19*2, *3 hình thành protein CYP2C19 ngắn hơn bình thường, không có chức năng và không có hoạt tính enzyme. Những cá thể mang kiểu gen đồng hợp tử CYP2C19*2/*2 hoặc CYP2C19*3/*3 sẽ có kiểu hình chuyển hóa yếu các cơ chất của CYP2C19, điều này góp phần vào sự khác biệt trong đáp ứng thuốc giữa các cá thể 3.

Ảnh Hưởng Của Biển Thể CYP2C19 Đối Với Chuyển Hóa Của Một Số Loại Thuốc

Các biến thể của CYP2C19 có liên quan tới rối loạn kháng clopidogrel, đây là tình trạng bệnh nhân sử dụng thuốc clopidogrel nhưng không đạt được hiệu quả điều trị so với người không mang đa hình của gen này.

Người mang kiểu gen CYP2C19*1/*2 hoặc CYP2C19*1/*3 sẽ có kiểu hình chuyển hóa thuốc trung bình (intermediate metabolizer-IM). Người mang kiểu gen CYP2C19*2/*2 hoặc CYP2C19*3/*3 sẽ có kiểu hình chuyển hóa thuốc yếu (poor metabolizer-PM). Do việc chuyển hóa clopidogrel sang dạng hoạt động bị ức chế, thuốc này sẽ không có khả năng gây ức chế lên thụ thể P2RY12. Do thiếu sự can thiệp của clopidogrel, thụ thể P2RY12 sẽ tiếp tục kích thích sự tập kết của tiểu cầu và hình thành nên các cục máu đông. Điều này vô cùng nguy hiểm vì có thể dẫn đến đột quỵ, đau tim hoặc huyết khối tĩnh mạch sâu đe dọa tính mạng của người bệnh3.

Năm 2010, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã thêm một Cảnh báo vào nhãn thuốc Plavix (clopidogrel) về việc giảm hiệu quả của thuốc này ở một số bệnh nhân. Thông báo cho các chuyên gia chăm sóc sức khỏe rằng hiện có các xét nghiệm để xác định sự khác biệt về mặt di truyền trong chức năng của CYP2C19 và khuyến cáo cân nhắc sử dụng các thuốc chống tiểu cầu khác hoặc liều lượng dùng thuốc Plavix thay thế cho những bệnh nhân được xác định là có khả năng chuyển hóa kém 4.

Một số loại thuốc khác cũng bị ảnh hưởng bởi những đa hình trong CYP2C19 có thể kể đến như các thuốc ức chế bơm proton (sử dụng trong điều trị loét dạ dày), thuốc chống trầm cảm (điều trị rối loạn cảm xúc), thuốc hỗ trợ giấc ngủ, thuốc chống co giật, thuốc chống lại sự nhân lên của retrovirus 3.

Bảng tóm tắt khuyến cáo cách dùng của một số loại thuốc dựa trên biến thể gen CYP2C19 1

Hình 2. Cá thể hóa trong điều trị thuốc5

Vì thế, việc xác định đột biến CYP2C19*2, *3 giúp bác sĩ dự đoán được phản ứng của bệnh nhân với các loại thuốc liên quan, từ đó điều chỉnh liều lượng hoặc thay đổi thuốc để tối ưu hóa hiệu quả điều trị và giảm thiểu nguy cơ tác dụng phụ.

Giải Pháp Xét Nghiệm Của Việt Huy: CYP2C19*2 (G681A) và CYP2C19*3 (G636A)

Hình 3. Sản phẩm CYP2C19*2 (G681A) và CYP2C19*3 (G636A) của hãng RealGene – Ý